Ayera durante mainta, un grupo di taxista malcontento cu e maneho nobo anuncia pa minister di Transporte siman pasa, a bay den accion di protesta dilanti di bestuurskantoor, strobando e caminda dilanti y haciendo dificil pa trafico pasa.

Linda Orman, kende ta representa e grupo di taxista, a conta Bon Dia Aruba cu ta den prensa nan a bin haya sa tocante e maneho nobo pa taxi, cual minister di Transporte, Ursell Arends a anuncia a traves di un comunicado di prensa dia 1 di augustus ultimo. E cambionan den e maneho ta inclui eliminacion di monopolio di traspaso di permiso di taxi y e cantidad maximo di asiento den un vehiculo di taxi.

“Nos no tabata sa di dje, pasobra nos a yega di pidi reunion cune [riba con pa atende] e problema di transporte, pero nos no a haya contesta. Diripiente nos a haya cu el a bin cu beleid.” El a bisa ademas cu no ta prome biaha cu ta haya problema, ya cu “esaki ta e di tres beleid cu e ta haciendo sin cu nos ta na haltura di dje.”

Tocante kico e problema cu e maneho nobo ta, Orman a indica cu ta kitando derechonan di nan, “vooral pa e traspaso pa ora nos ta incapacita of algo pasa nos.”

“E otro ta cu un decision cu a wordo tuma na 2003 cu a baha [e cantidad di asiento di taxi] di 7 pa 5, y awo bo ta pone den bo MB cu bo ta his’e back. Y esaki bo ta hacie sin a haci consulta cu niun hende.”

Den e maneho nobo anuncia siman pasa, ta permiti pa vehiculonan di titularnan di permiso di taxi y “hulpchauffeurs” por ta ekipa pa no mas cu shete asiento, sin conta e asiento di chauffeur, y cu un chauffeur por transporta no mas cu shete persona den e vehiculo.

Sinembargo, Orman a insisti cu e problema principal tabata e falta di comunicacion y dialogo. “Bo ta tuma decisionnan riba bo mes, y esey nos tin cu acepta. Bo tin cu dialoga.”

Ademas, el a cuestiona cu minister di Transporte a indica cu e cambio di maneho ta den anticipacion di un ahuste di e Landsverordening personenvervoer, basa riba e cambio aki, no lo permiti peticion pa traspaso mas entrante 1 di september. “Bo no mester anticipa. Bo tin cu traha cu ley, bo tin cu traha afspraak segun ley. Bo tin cu haci reunionnan y stipula cierto condicionnan prome cu bo haci un decision. Tur dos banda mester ta di acuerdo.” Orman a indica cu “ya e departamento ta implementando un maneho cu no a bin na vigor ainda.”

“Minister ta anticipa cu e ley ta bay pasa. No tin stempelparlement, bo no ta doño di Parlamento. Bo no por anticipa cu e ley ta bay pasa.”

Parlamentario Gerlien Croes: Parlamento no ta al tanto

Mientras cu e taxistanan tabata pafo, parlamentario independiente, Gerlien Croes a sali bin scucha e malcontento di e taxistanan. “Pa tur hende compronde, a compronde cu e minister a informa cu Parlamento ta al tanto di locual ta sucediendo. Parlamento no ta al tanto.”

Sinembargo, Croes a ofrece pa busca firma entre su coleganan Parlamentario pa pidi e minister bin duna cuenta na Parlamento riba e maneho di Transporte.

Minister di Transporte: Permisonan di Pueblo no por sigui circula den mesun grupo

Despues di a acepta un carta mainta for di e grupo di taxista, minister Ursell Arends a entrega nan un carta di su mes, den cual a indica cu “e representantenan ta exigi pa revoca e decisionnan ministerial inmediatamente,” pero cu “e carta no ta contene splicacion of argumento.” E minister a invita e representantenan di taxista pa un reunion mañan 10:30 na bestuurskantoor.

Despues, mediante un comunicado di prensa, minister di Transporte a reafirma su compromiso pa sigura oportunidad igual pa esnan cu ta desea di yega na remarca pa un permiso di taxi.

E cambio di maneho ta para e traspaso di permisonan entrante 1 di september 2024 y combati e benta ilegal di esakinan. Asina por stimula un sistema mas husto y transparente. Segun e comunicado, e motibo di e decision aki ta pa crea oportunidad igual pa ciudadanonan por yega na remarca pa un permiso, na luga di mantene e situacion cu hopi permisonan ta keda circula den e mesun gruponan, limitando e oportunidad igual di otro ciudadanonan pa yega na remarca.

Ademas, segun e comunicado, durante hopi aña a bende permiso di taxi ilegalmente pa suma di te hasta 90,000 florin, creando un mercado clandestino cu ta kita e chens pa otro ciudadano tambe por opera legalmente den e industria aki. E sistema di permiso di taxi pa añas a crece “krom”, den cual a pretende cu permiso ta nan propiedad y por bira herencia personal siendo cu tur permiso ta di pais Aruba.

“Nos a tende e preocupacionnan di manifestantenan awe mainta. Nan tin nan punto di bista y como Minister di Transporte mi tin e responsabilidad pa crea un ambiente mas husto. E berdad tambe ta cu permisonan di taxi ta un di e permisonan cu mas a ser usa pa patronahe politico, pa campañadornan,” e minister a remarca.

Ademas, e minister a agrega cu mirando cu esaki ta un practica di politica tradicional, ta anticipa cu den e dianan nos dilanti lo tin politiconan oportunista cu lo kier mantene e sistema di patronahe. “Mi ta sigur cu lo tin politiconan tras di e negoshi di permiso di taxi,” Arends a declara. “E weganan aki, manera fixmento di vergunning, ta kibra nos Pais, pasobra ainda tin politico cu ta busca puntjes y defende sistemanan coruptivo.”

Manera a splica siman pasa, traspaso di permiso no ta un derecho di taxista. Ta na e Minister di Transporte pa a base di su maneho traspasa of no traspasa. Cu e decision ministerial di 31 di juli 2024, Minister di Transporte a anuncia e cambio di maneho entrante 1 di september 2024. E regulacion nobo ta enfoca na habri caminda pa mehoracion significante den e industria di taxi. Cu un sistema mas husto y transparente, Ministerio di Transporte por aborda otro desafionan manera pensioen y condicionnan laboral cu finalmente lo beneficia tur chauffeur di taxi.

E decisionnan ministerial ta obtenibel riba Publico.aw.