2023-02-14 14:08:52 DEN HAAG - Alexandra van Huffelen, staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering, tijdens het wekelijkse vragenuur in de Tweede Kamer. ANP BART MAAT

Den un publicacion di dia 18 di november di e website Volkskrant.nl a bin dilanti cu secretario di Estado Alexandra Van Huffelen ta sorprendi pa e criticanan fuerte cu a ser haci recientemente door di minister di Finanzas y Cultura Xiomara Maduro ken ta acusa Van Huffelen pa su comportacion colonial y di insesibilidad di loke ta trata e pasado di sclavitud den Caribe Hulandes.

Diahuebs ultimo, prome minister Evelyn Wever-Croes a duna su respaldo na minister Maduro, di su parti diabierna ultimo Van Huffelen a sigura na ANP cu colonialismo y sclavitud “no ta concorda cu e forma cu den cual a colabora cu e paisnan di Caribe den Reino.”

Van Huffelen ta e persona encarga di dialoga cu Aruba regularmente pa loke ta trata supervision financiero y ehecucion di proyectonan pa loke ta trata Aña Conmerativo di Sclavitud, segun el a afirma, e cooperacion aki ta basa den igualdad y respet. “esey ta loke mi tambe ta pidi na mi socionan den Reino.”

Minister Maduro tabata presente den e encuentro di Genootschap Nederland Aruba riba Herdenkingsjaar Slavernijverleden dia 11 di november 2023 na Den Haag, Hulanda den su discurso e mandatario a expresa su decepcion pa e manera “con di un banda dentro di Reino Hulandes ta brinda despensa pa e historia di sclavitud, pero di otro banda den e negociacionnan pa refinancia y paga back e debe haci cu Hulanda pa sobrevivi e pandemia ta experencia un trato cu ta hiba nos bek 160 aña atras den historia, den e tempo cu e colonianan mester a produci ganashi.”

Ademas di esey minister Maduro a splica cu “di parti di e departamento di BZK cu cual e team di Aruba a hiba negociacion, nan por a haci miho cu duna un interes di 6.9% cu a lo largo di e 20 añanan cu Aruba ta haya pa paga e debe, lo resulta den un ganashi di 300 miyon florin riba cabes di e pueblo Arubano. Ta trata aki di un yudansa pidi basa riba articulo 36 di statuut den tempo di un pandemia y duna un ‘strafrente’ pa esaki no ta un trato cu ta refleha un despensa y ta mas bien un forma nobo di sclavitud.”

Na final di e discurso minister Maduro a informa na esnan presente cu Ministerio di Finanzas y Cultura lo no forma parti mas di e agenda pa conmemora e abolicion di sclavitud den Reino Hulandes. “Ta para tur trabou ‘tot nader orde’ y e motibo principal pa esaki ta e manera di trata cu otro den e negociacionnan pa refinancia e debe di e pandemia, y e ‘strafrente’ di 300 miyon florin cu e pueblo di Aruba ta haya pa paga pa un yudansa basa riba articulo 36 di statuut.”

Minister Maduro a finalisa su discurso cu un apelacion “pa un reflexion profundo den Reino Hulandes pa asina realmente nos por sana di e pensamento y trato cu a hiba na tanto falta di respet y comprension.”

Den e publicacion di e website Volkskrant.nl, a señala cu Van Huffelen “te ainda nos no a haya ningun mensahe cu Aruba realmente kier suspende e cooperacionnan y loke esey ta nifica den terminonan concreto.”

Bon Dia Aruba a puntra prome minister Evelyn Wever-Croes si e declaracionnan aki, cu ta contradeci loke prome minister mes a yega di bisa tocante e negociacionnan cu Hulanda, lo tin un impacto riba e negociacion cu ta andando actualmente. Maske no a ricibi un contesta directo, prome minister si a aborda e tema durante un entrevista na e programa NoticiaCla Live diaranson anochi. “E no ta afect’e,” el a bisa.

Durante e programa, Wever-Croes a contesta e pregunta si e discurso controversial di Maduro ta conta cu sosten di gobierno di Aruba, pa loke el a contesta, “si, mi ta sostene.”

Esaki despues cu parlamentario di Fraccion MAS, Marisol Lopes Tromp, a cuestiona e falta di “unidad den maneho” na momento cu di un banda, Wever-Croes ta referi usualmente cu e negociacionnan cu Hulanda ta anda cu respet pa otro y bon, mientras di otro banda Maduro a indica cu e trato cu ta ricibi ta falta di respet y cu ta comparable cu “un forma nobo di sclavitud.” Sinembargo, awo Wever-Croes ta indica cu no tin contradiccion den nan ponencia, sino cu el a “papia di esaki na varios ocasion” prome cu Maduro a bay Hulanda.

Den editorial di Bon Dia Aruba di dia 15 di november 2023 di e cual tambe minister di Finanzas a tuma nota di dje, ta señala cu e exigencia di un porcentahe mas halto di Hulanda pa e prestamo Bon Dia Aruba a yega di a expresa caba cu e ta por lo menos un gesto menos elegante di gobierno Hulandes, cu a origina di nan frustracion cu e hecho cu despues di mas di tres aña di trata di atende e asuntonan (financiero) cu gobierno di Aruba, nan no tabatin confianza mas cu por a regla e cosnan aki na un manera cordial y fructifero. Pa ta mas concreto: nan no tabatin confianza cu si nan a acorda un protocol nobo, Aruba lo a acepta y incorpora e cambionan acorda den e ley di supervision financiero di Aruba.

Y tin comprension pa esey, pasobra awor ainda no tin ningun garantia cu e acuerdonan na cual promer ministro y e secretario di Estado lo mester yega den e dianan aki, ta haya un aprobacion sin problema, sin cu e banda gubernamental den Staten ta bay ripiti loke a pasa na 2019, cu e cambionan cu segun e protocol mester a bay den e ley local.

Nos redaccion a haci e pregunta concreto na nos promer mandatario y el a declara cu caso dado, si den parlamento bin amienda no palabra cu Hulanda, e lo mester bolbe cerca gobierno Hulandes… Mientras e dianan ta pasando, nos no ta tende di algun progreso den e asunto aki.