Durante conferencia di prensa ayera mainta, Minister di Turismo y Salud Publico, Dangui Oduber a anuncia e aumento di pensioen di biehes y reduccion den prima di AZV pa tur 22.404 pensionado cu ta biba na Aruba. El a elabora ariba kico a conduci na e aumento di pensioen como tambe reduccion di prima di AZV.

“Nos kier subraya e resultado di nos turismo a conduci cu awe por a tuma e decision pa haci e dos anuncio aki,” minister Oduber a expresa.

El a indica cu aña 2023 por wordo considera como un aña historico pa turismo, un aña cu turismo a produci cifranan record y tur e indicadornan cu ta midi e resultado di e turismo ta confirma e exito aki.

E mandatario a remarca cu despues di pandemia no tabata facil pa cuminsa di nobo y e pandemia a hiba Aruba di 100mil turista pa luna pa 0 turismo. Como parti di esfuerso pa recupera turismo, gobierno a anuncia un Exit Strategy y den 2021 caba a logra recupera 74% turismo y den aña 2022 a recupera casi 90% di e turismo, den comparacion cu aña 2019.

El a agrega cu e aña aki Aruba ta bay surpasa cifranan di aña 2019, cu ta e aña cu anteriormente tabata wordo considera como e miho aña pa turismo, den tur sentido.

Minister Oduber a resalta cu e resultado di turismo ta loke a conduci na un surplus no solamente den e presupuesto di pais Aruba, pero tambe un surplus den e presupuestonan di tanto di AZV y SVB.

“Na momento cu tin surplus mi ta kere ta mas cu husto pa duna back na nos pensionadonan. Na momento cu tin espacio financiero, manera cu ta e caso actualmente, nos tin cu duna back na nos pensionadonan y esey tambe nos a haci,” el a subraya.

El a splica cu nan a pidi conseho na tanto AZV y SVB, mirando e situacion positivo cu tin pa wak kico por ta e espacio financiero pa por duna un aumento y cuanto e aumento por ta. El a sigui splica cu algun luna pasa gobierno a anuncia caba cu ta bay tin aumento di pensioen di biehes pa e pensionadonan y na e momento ey a anuncia un aumento di 3%. Pero esaki a cambia y a wordo adapta debi na e resultadonan di turismo y tambe na resultado di fondo di AZV, cu financieramente e fondo ta mas stabiel di loke a proyecta inicialmente conforme e presupuesto di SVB. Asina a duna espacio pa un aumento di pensioen di biehes di 4.12%.

Esaki ta un aumento di AOV pa solteronan di 50 florin pa luna, cual ta hiba e pensioen pa persona soltero na 1.265 florin pa luna. Pa parehanan e AOV ta subi cu 84 florin pa luna y e cifra total cu e parehanan pensionado ta cobra pa luna ta bira 2.130 florin. Pa parehanan separa, e aumento ta di 42 florin pa luna, cu ta hiba e pensioen na 1.065 florin pa luna.

Apart di esaki Oduber a anuncia un reduccion di prima cu e pensionadonan ta paga na AZV. El a splica cu debi na e surplus cu AZV tin y e proyeccionnan economico cu tin pa e siguiente aña, den cual ta proyecta cu AZV ta bay mantene su mes den un surplus, a duna e espacio financiero pa reduci e prima cu e pensionadonan ta paga riba nan AZV di 6.5% pa 5%.

“Nos ta hopi satisfecho cu e resultado di turismo cu a conduci cu tin un espacio financiero cu ta yuda nos pensionadonan den e presion cu nan ta den, den e poder di compra, den e retonan cu tur dia nan tin cu biba aden,” el a remarca.

Manera e mandatario a splica caba, e aña aki AZV ta bay cera aña cu un surplus di 34 pa 35 miyon florin. E surplus aki ta bin danki na extra entrada di primanan BAZV y tambe di AZV cu a bin danki na e crecemento di turismo cu a traduci su mes den crecemento economico y na su turno a traduci su mes den extra entrada tanto pa AZV como pa SVB.

Contestando pregunta di reportero di Bon Dia Aruba, minister Oduber a splica tambe cu AZV a prepara un modelo pa asina determina e presente y futuro di tanto e entrada- y gastonan. E modelo aki, el a sigui splica, a wordo diseña pa profesionalnan local y recientemente gobierno a haya presentacion di e modelo aki y el a wordo comparti cu Colegio di Supervision Financiero (CAft) tambe, pa nan por duna nan opinion y pensamento riba e modelo aki.

El a indica cu esaki ta e modelo cu gobierno ta bay usa y e ta tene cuenta cu 1200 elemento, no solamente di entrada, pero tambe di gasto. El a splica cu por ehemplo ora di amplia e pakete di seguro manera cu a haci cu logopedie, e pakete ta tene cuenta cu kico esaki lo significa pa aworaki y pa futuro pa loke ta gastonan. “E modelo ta tene cuenta cu turismo, e ta tene cuenta cu crecemento economico y e ta tene cuenta cu vergrijzing cu Aruba tin cu bay tene cuenta cune pa futuro,” e mandatario a resalta.

Minister Oduber a agrega cu gobierno ta consciente cu Aruba tin un poblacion cu ta hopi vergrijsd y cu e gastonan pa e grandinan ta bay keda aumenta. E modelo aki, el a remarca, ta un modelo cu ta tene cuenta cu tur e elementonan aki y ta un modelo cu antes no tabata existi y aworaki ta un modelo cu por haci diferente simulacion cune pa wak a base di maneho kico ta e decisionnan cu mester wordo tuma pa asina garantisa cu e fondo ta keda sostenible.

Pa loke ta e tema di vergrijzing, el a subraya cu esaki ta un preocupacion cu tin cerca AZV. El a menciona cu tin escasez tambe di cantidad di cama, cual Minister Arends ta atende cune, y alabes tin hopi reto cu SABA, cu minister Oduber ta señala, no ta cumpli cu decreto nacional den cual ta para cu SABA mester ofrece 223 cama. Pero nan no ta cumpli cu esaki pa algun aña caba y esey ta crea un escasez structural di cama.

Minister Oduber a indica cu tur aña cu SABA no ta cumpli cu e decreto nacional, AZV ta tene cuenta cu e vergrijzing y nan ta consciente cu di awo pa futuro mester presupuesta extra sumanan di placa pa cuido medico di e grandinan.

“E modelo ta tene cuenta cu e elemento aki cu ta hopi importante pasobra mayoria di e gastonan di AZV ta relata na adultonan mayor cu mester cuido y bo kier mantene e cuido medico di calidad cu nos ta duna nan,” el a finalisa.