Den nos edicion di diasabra 31 di augustus Bon Dia Aruba a publica un prome parti di e Ministeriele Beaschikking (MB) nobo cu minister di Transporte, Integridad, Naturaleza y Asuntonan di Adulto Mayor, Ursell Arends, a firma pa loke ta trata ehecucion di maneho pa traspaso di permiso di taxi, cual oficialmente a drenta na vigor ayera 1 di september.

Den e segundo parti aki, ta aclaria otro puntonan relevante y ademas ta splica tocante decisionnan adicional cu a wordo tuma pa ahusta e MB.

Den e MB nobo aki ta remarca cu pa e bon orden y pa evita mal comprendimento no necesario, ta wordo nota cu e decision den e disposicion ministerial inicial di 31 di juli 2024 cu ta indica cu peticionnan pa traspaso di permiso riba a base di articulo 15 di e Ordenansa Nacional pa Transporte di Persona, na principio – no lo wordo otorga, ta keda sin efecto cu peticionnan por wordo someti y nan lo wordo evalua individualmente pa cada peticion, unda un baloracion di interes corecto lo tuma lugar.

Segun e documento ta indica, teniendo na cuenta e factor di transparencia cu minister di Transporte kier logra, ta considera deseabel pa ta transparente cu e titularnan di permiso y pueblo tocante e factornan di peso di interes general, cu lo wordo considera den decision durante un potestad discrecionario di e minister.

Den otro palabra, e MB ta subraya cu e minister no kier crea expectativanan falso na e titularnan di permiso y ciudadano cu kier haci peticion pa traspaso. E documento ta aclaria cu cu na principio e caminda pa un permiso ta via un aplicacion nobo y cu nan lo tuma e pasonan necesario pa haci esey un posibilidad real. Esaki incluyendo un proceso claro y transparente pa e orden den cual permisonan lo wordo otorga na aplicantenan cu ta cumpli cu tur condicion.

Den e MB nobo ta splica cu e proceso pa e orden den cual permisonan lo wordo otorga a cuminsa. Desde december 2023 te februari 2024 tur persona cu tin un ‘aplicacion pendiente’ por registra online via e website di e Bureau Interne Diensten (bid.aw). Cu esaki, un resumen cronologico di aplicacion a wordo crea, y tambe a wordo constata ken nan, despues di hopi aña di warda, ainda tin interes pa ricibi un permiso di taxi. Hulpchaufferunan interesa tambe lo wordo inclui den e resumen.

E hulpchauffeurnan por wordo poni cronologicamente den e lista basa riba e fecha den cual nan a cuminsa como hulpchauffeur. Asina, hulpchauffeur, hopi di nan cu ta den un situacion di dependencia na titularnan di permiso y cu e suposicion cu nan so por bira titular di permiso via un titular di permiso, ta fortalece nan posicion pa bira un titular di permiso di nan mes. E lista lo wordo maneha cronologicamente, semper cuminsando cu e fecha mas bieuw (‘first in, first out’).

Durante e transicion pa kibra un sistema de facto sera, y pa logra oportunidadnan igual pa ciudadano pa por opta pa un permiso, ta considera rasonabel pa tene den consideracion cu ta necesario pa evita cu titularnan di permiso y/of e famia di un titularnan di permiso pa un dia pa otro, por ehempel pa motibonan di morto of problema di salud serio, ta keda sin ingreso.

Siguientemene decisionnan pa e periodo te cu e cambio legislativo formal, cu por eventualmente dispone den un otro tipo di transicion. E decisionnan aki lo drenta na vigor riba e fecha di entrada di e disposicion ministerial aki.

Pa loke ta implementacion di articulo 11 di Ordenansa Nacional pa Transporte di Persona, por pasa cu titularnan di permiso ta incapaz di maneha un vehiculo motorisa pa un periodo largo di tempo pa motibonan di malesa of problema di salud serio, y na mesun tempo no tin un seguro di accidente, no tin suficiente placa gespaar, no a forma un pensioen y no por depende di familiarnan cercano of e sistema social pa ayuda financiero.

Articulo 11, prome y di dos paragraaf ta ofrece e posibilidad den tal caso. Na beneficio di un tal titular di permiso y/of e famia di e titular di permiso, articulo 11 den tal caso por wordo implementa pa un periodo pa e duracion di e permiso. Riba base di e permiso di e titular di permiso, e titular di permiso y/of e famia di e titular di permiso por wordo sosteni via un hulpchauffeur cu por wordo sosteni, pa e duracion di e permiso, na e necesidadnan di bida di e titular di permiso y/of e famia di e titular di permiso.

E MB ta remarca cu den caso cu e permiso lo ta kedando sin vigencia mientras cu e titular di permiso ta considera necesario un traspaso pa por sostene e necesidadnan di bida di e titular di permiso y/of e famia di e titular di permiso, un comision independiente lo conseha den e evaluacion individual di interes na e peticion pa traspaso, pa extento cu e condicionnan ta wordo cumpli, si ta irasonabel pa no otorga e peticion di traspaso.

E comision independiente ta consisti di tres of cinco persona cu tin e conocemento necesario pa e tipo di evaluacion menciona. E miembro lo wordo indica riba base di un perfil di seleccion determina pa e minister. Dependiendo di e cantidad di miembro, tres of cinco, respectivamente un of dos miembro lo wordo recomenda pa representa e taxistanan.

E comision independiente lo entrega su recomendacion y conseho na e minister y e minister lo dicidi riba un peticion teniendo den consideracion e standardnan pa e evaluacion di transitorio. Informacion riba cada peticion, cu decision relaciona y den extento posibel documentonan relevante, lo wordo publica anonimamente y lo wordo pone disponibel pa Parlamento.

Pro ultimo, e MB nobo ta indica cu ofishi den un profesion independiente ta generalmente trece cune e deseo di haci provision pa pensioen of un plan di spaar adicional, como tambe seguro di bida y/of discapacidad laboral pa eventualidadnan no previsto. Pa no haci provision financiero, e titular di permiso cu no haci esaki inicialmente tin menos gasto y e titular di permiso inicialmente ta keda cu mas placa. Pero e falta di provision financiero ta trece tambe riesgo financiero, tanto riba termino cortico y largo.

Via combersacionnan adicional, y eventualmente via obligacionnan specifico den e condicionnan di permiso, provision di seguridad financiero responsabel pa un plan di pensioen of spaar, eventualidadnan di accidente of morto, como tambe e cumplimento di obligacionnan fiscal y registracion den e registro di comercio lo wordo stimula y promovi. Den extento posibel, e minister lo funciona tambe den un rol di facilitador pa identifica y haci provision di esakinan.