In this illustration, a Capital One bank debit card is seen during an ATM transaction at a Capital One Cafe location in Santa Monica, California on February 21, 2024. Capital One's proposed merger with the US credit card specialist Discover has reshuffled the deck in a fast-growing sector in the United States, where cash is gradually disappearing from the landscape. (Photo by Patrick T. Fallon / AFP)

Betalen met een pinpas wordt vanaf april duurder. Ondernemersverenigingen hebben inmiddels hun zorgen geuit over de stijgende transactiekosten, die een inflatoir effect kunnen hebben. De kosten voor het gebruik van een pinpas liggen tussen de twee en vier procent. Net als de BBO, kunnen deze extra kosten grote gevolgen hebben voor zowel bedrijven als consumenten.

Aan de andere kant blijft contant geld op Aruba zeer gangbaar. Door de stijgende kosten van pintransacties overwegen steeds meer mensen om ‘cash’ te blijven gebruiken. Sommige bedrijven op Aruba accepteren inmiddels geen pinpassen meer, omdat de bijbehorende betaalautomaten kosten met zich meebrengen. Voor ondernemers met beperkte financiële draagkracht telt elke cent.

Vooral voor kleine bedrijven die opereren met kleine marges, betekent elke extra kost een lagere winst. Voor sommigen is contant betalen niet eens een keuze, maar een noodzaak.

Volgens Pierre Rafini van de Aruba Bankers’ Association heeft Mastercard, het bedrijf dat ruim 30 jaar het Maestro-systeem aanbood, besloten om daarmee te stoppen vanwege te veel ‘skimming’ — het illegaal kopiëren van betaalkaarten bij pinautomaten. Maestro was een van de eerste pinpassen gebaseerd op het zogeheten Point of Sale (POS)-systeem. Wereldwijd zijn er ongeveer 400 miljoen Maestro-kaarten in omloop, vooral in Europa.

Volgens Mastercard zelf is Maestro een product van een ander tijdperk, gebaseerd op fysiek winkelen. In Europa kon Maestro bijvoorbeeld niet gebruikt worden voor online aankopen. Daarom besloot Mastercard om zich volledig te richten op digitale handel, waarbij het netwerk van creditcards beter aansluit. Debitcards worden nu gekoppeld aan het creditcardnetwerk. VISA biedt intussen ook debitcards aan onder vergelijkbare voorwaarden. Op Aruba hebben sommige banken gekozen voor VISA en andere voor het Mastercard-platform.

Deze veranderingen hebben invloed op Aruba en haar lokale economie, die — in tegenstelling tot grotere landen — weinig afhankelijk is van digitale handel. De meeste transacties op Aruba gebeuren nog steeds fysiek, in persoon.

De Caribbean Mercantile Bank (CMB) biedt wel een creditcard in florin aan. Deze kaart werkt als elke andere creditcard, maar is alleen bruikbaar binnen Aruba. De rente is vergelijkbaar met die van andere creditcards, maar bij deze kaart zijn er geen valutakosten, zoals bij reguliere creditcards. CMB biedt op dit moment echter geen debitcard in florin aan. De bank heeft aan Onze redacteur laten weten dat men onderzoekt of het dienstenaanbod voor debitcards uitgebreid kan worden, maar dat dit geen eenvoudige zaak is.

Een ander betaalmiddel is de app Pay.aw van telecombedrijf Setar. Deze app bestaat inmiddels meer dan vijf jaar en is organisch gegroeid. Ze biedt vergelijkbare functies als Venmo (VS) of Tikkie (Nederland). In februari telde de app meer dan 9000 gebruikers.

Pay.aw valt niet onder financieel toezicht van de Centrale Bank van Aruba, maar moet wel voldoen aan wettelijke vereisten om bijvoorbeeld bedrijven die betalingen via Pay.aw accepteren, te kunnen monitoren en evalueren. De rapportage gebeurt jaarlijks in hoofdlijnen.

Volgens Greg Tromp, beheerder van Pay.aw, “hebben wij gekozen voor een maximumbedrag van Afl. 350 dat gebruikers op hun zogenoemde ‘subscriber wallet’ kunnen houden.” Deze keuze is bewust gemaakt, zodat men zonder voorafgaande vergunning van start kon gaan. De toezichtwet van de Centrale Bank van Aruba staat dit toe.

“Binnenkort introduceren wij een dienst waarmee men via Pay.aw rechtstreeks kan betalen vanaf een gekoppelde bankrekening. Deze dienst zal in eerste instantie beschikbaar zijn voor klanten van Aruba Bank, maar hopelijk snel ook voor andere banken,” aldus Tromp.

De transactiekosten voor QR-betalingen via Pay.aw bedragen minder dan één procent. Volgens Tromp worden deze kosten gedragen door de ondernemers die Pay.aw accepteren.

“In een tijd waarin de transactiekosten van banken, Mastercard en Visa Debit flink stijgen, biedt Pay.aw een lokaal betaalalternatief dat deze kosten tot een fractie beperkt, omdat wij geen gebruik hoeven te maken van tussenpartijen of externe dienstverleners.”

Pay.aw is volgens hem meer dan een betaalapp: “Wij zijn een ‘Payment Enabled Mobile Marketplace’, die digitale betalingen faciliteert voor bedrijven die e-commerce willen aanbieden.”

Het doel van Pay.aw is financiële inclusie, en de app is beschikbaar voor alle mobiele gebruikers en klanten van alle banken op Aruba. Een bankrekening is niet verplicht om gebruik te kunnen maken van de app.

Naast Pay.aw is ook de app Sentoo.me beschikbaar, die wordt gebruikt door CMB en Aruba Bank.

Onze redacteur sprak ook met enkele kleine ondernemers over hun ervaringen. Sommigen, zoals de heer Frans Ponson van CUA, wilden liever niet met naam en toenaam naar buiten treden.

Sommige kleine bedrijven hebben een pinautomaat, maar twijfelen of ze die zullen behouden vanwege de kosten. Anderen hebben die al langere tijd niet meer, omdat ze niet bereid waren om huurkosten voor het apparaat te betalen. Zij werken volledig met contant geld.

Een andere vraag is of bedrijven die hun prijzen aanpassen om de hogere transactiekosten te compenseren, dit uiteindelijk ook doorberekenen aan klanten die met contant geld betalen.

Onze redacteur heeft een aantal vragen aan de Centrale Bank van Aruba voorgelegd en wacht nog op antwoord.