E riesgo pa un brote di sarampi (measles) na Aruba ta hopi chikito. Y esaki ta debi cu te ainda, e grado di proteccion entre nos populacion ta hopi halto. Asina dr. Jan Hubert di Jeugd Gezondheid Zorg (JZG) cu ta brinda servicio na Wit Gele Kruis a bisa Bon Dia Aruba.
Manera ta conoci, Merca ta experimentando brotenan di sarampi unda te hasta dos persona a fayece. E brote a cuminza na e region di South Plains y zona na Texas, cu te cu e siman aki a registra 327 caso di cual 40 a keda hospitalisa. Mientrastanto, e brote a plama pa diferente estado Mericano, incluso Kansas, New Jersey y Florida.
Organisacion Mundial di Salud siman pasa Diahuebs a emiti datonan y un advertencia cu e brote ta uno inusual cu un potencial impacto grandi riba salud publico mirando cu e cantidad di infeccion y hasta morto ta mas halto cu añanan anterior.
Merca a declara di a elimina sarampi na 2000 y cu casonan tabata debi na importacion di e virus, cu ta endemico na cierto region di mundo. Na 2023, e cobertura di vacuna contra sarampi entre otro (e asina yama MMR) tabata di 92.7 porciento. Pero mayoria di e infeccionnan e biaha aki ta entre muchanan cu no a ricibi nan vacuna.
Sarampi ta un malesa viral cu ta hopi contagioso pa motibo cu e ta pega hopi lihe. E ta un di e causanan di morto mas grandi memey di mucha rond mundo. Adultonan riba 20 tambe ta core riesgo pa contagio. E malesa ta generalmente suave of moderadamente severo, pero por produci complicacion manera pulmonia, diarea, inflamacion di celebro (encephalitis), ceguera y morto, cu ta dos a tres pa cada mil caso. Inmunisacion, pues vacuna, ta preveni e malesa y su complicacionnan.
WHO na 2016 a declara e region di henter e continentenan Mericano liber di e transmision endemico di sarampi, pero pa tene liber di e virus ta un reto debi na casonan importa. A nota aumento di grupo di riesgo pa motibo di menos inmunisacion, pues menos hende ta tuma vacuna, pa motibo di dudanan den entre otro e vacuna contra Covid 19. Pa evita brotenan, WHO ta recomenda un cobertura homogenico di por lo menos 95 porciento cu ambos vacuna contra sarampi y control epidemiologico continuo, pa asina por ta prepara.
Aruba
E cobertura contra sarampi na Aruba memey di hobennan ta mas cu 95 porciento. “Aruba tin un cobertura halto. Esey ta debi na e servicio robusto cu Wit Gele Kruis ta brinda na tur baby cu nace. Gran parti di mayornan na Aruba ta acudi na WGK y ta laga inmunisa nan yiunan,” dr. Hubert a splica. “Tin algun mayor ta nenga vacuna pa nan yiunan, pero e gran mayoria ta duna permiso pa nan yiunan ricibi vacuna.”
Esey no ta nifica cu no tin pregunta. Segun dr. Hubert, tin hopi mayor cu tin pregunta riba siguridad di vacuna pa nan babynan. “Esey ta e beneficio di Aruba y Wit Gele Kruis, esta cu tin e contacto personal pa papia cu mayornan. E preguntanan t’ey, pero nan ta haya splicacion amplio cu na final ta convence nan di e importancia di vacuna.” A nota un caida di te cu 95 porciento na 2019, y e grado a baha mas ainda te cu 2022. “Esaki tin di haber cu e dudanan cu a lanta den comunidad pa e vacuna contra COVID19,” Dr. Hubert a splica. “Tabatin hopi publicidad negativo contra vacuna en general. Pero a logra mehora e grado di vacunacion pa e MMR 1, cu ta atrobe rond di e nivel di 2019.” E cobertura di inmunisacion cu e booster, esta e MMR2 ta un poco menos. Aunke pa edadnan di dos, seis y 10, e ta riba 90 porciento, pa muchanan di cuater aña e ta menos cu 84 porciento. Esaki tambe tin di haber cu e dudanan pa motibo di e vacuna di COVID19 entre otro. JGZ y Wit Gele Kruis ta spera di por sigui convence mayornan di e importancia di vacuna y e booster, pa e cobertura general por keda halto.
Cantidad di caso na Hulanda tambe a cuminza subi durante ultimo añanan. Segun RIVM te cu 26 di Maart tabatin 158 caso di sarampi den varios region, cu ta infeccionnan cu a bin di otro pais. Te ainda no tin un brote nacional di sarampi na Hulanda, pero e concentracion di casonan ta na Amsterdam, Brabant-Zuidoost, Haaglanden, Rotterdam-Rijnmond y Flevoland cu tin gradonan abou di inmunisacion (vacuna). Tambe tin cluster di famianan cu tur ta infecta, y ta trata di adultonan cu nunca a haya inmunisacion, ni pa medio di e vacuna ni pa motibo di a haya sarampi den pasado.
Na Aruba, ta considera e generacion di adultonan di 40 aña bay ariba cu no a haya vacuna contra sarampi como inmunisa pa motibo di contagionan pisa decadanan pasa. “E inmunisacion di grupo contra sarampi pues ta hopi halto,” ta locual dr. Hubert a bisa.