Contrario na e otro islanan, cu ta laga e barconan cu fruta y berdura di Venezuela yega tera, bao cierto condicion, Aruba a expresa e deseo di kier revisa tur cos bon, prome cu duna permiso pa importacion for di Venezuela. Riba su mes esey ta bon idea. Hopi hende tabata critica e caos andando na Barcadera, mientras autoridadnan tabata para brasa crusa, o tabata bisa solamente cu ‘nan ta bezig’ pa trece orden den cas. E ordenamento di e asunto no tin solamente di haci cu loke tabata bay robes riba tereno di waf, sino tambe pafo di e tereno. Pa loke ta paden, ta trahando manera nos por comprende, pa trece claridad absoluto kico por drenta Aruba y kico no. Esey no mester conta pa mercancia so, sino tambe pa entrada di persona. Cu ta bin un limite di persona cu por ta biahando riba un embarcacion cu en principio ta pa carga lo ta perfectamente comprendibel, pasobra esaki ta parti di e aspecto caotico cu Barcadera tabata mustra te dia di e blokeo Venezolano.

Ademas e entrada di persona en general ta algo cu merece un bon analisis, y esey no ta limita na e entrada na Barcadera so. Tur e botonan cu ta yega aki, sea ta Santana di Cacho of otro luga di mas facil acceso, nan a sali, aparentemente sin problema di Venezuela. Esey no ta straño? Un regimen comunista cu tin normalmente e afan di controla delaster un cos cu su ciudadanonan ta haci, no por haci miho trabao di controla su fronteranan? O kisas tin algo otro den wega, esta corupcion di esunnan encarga cu frontera, cu ta cobra pa cada barco cu sali?

Pero tin mas asunto pa regla. Y esey ta e comercialisacion informal di en todo caso parti di e productonan cu ta drenta na Barcadera. Y esaki no ta un asunto cu a cuminsa ora cu e waf chikito a muda pa Barcadera. Pa varios aña caba tabatin keho y denuncia di con por ta cu un comerciante Venezolano ta manda su mercancia pa Aruba, ta biaha bin aki, sea cu barco o cu avion, anto e mes ta bin tuma su mercancia aki, y seguidamente e mes ta bay comercialisa esaki, tin ora hasta na caminda publico. Aki ta unda nos como Aruba ta aparece como un set di sokete cu ta laga otro hende haci y deshaci den nan pais. Ken di nos por imagina su mes cu bo ta manda bo mercancia Punto Fijo o Coro, anto bo mes ta biaha bay aya bay bende bo corotonan… No lo dura mucho pa bo haya bo mes cera, y ta di spera cu bo ta yega cas pa Pasco…

Esaki ta mustra riba e necesidad pa en general nos haci un miho trabao di controla e sector informal creciente cu nos tin na Aruba. Y esey riba su turno ta implica maneha e control riba economia na un nivel creibel y eficaz. Nos por a mira den e documentonan di presupuesto cu na departamento di asunto economico a bin mas personal, y ta di spera cu entre nan tin refuerso pa e tarea di inspeccion economico, cu pa hopi aña tabata algo cu ni sikiera por a yama un yiu huerfano. Ta di spera tambe cu no tur e capacidad ehecutivo ta bay pa reforsa e supervision di e prijsnan di canasta basico, otro tarea di e departamento cu tambe ta importante, sigur si dentro di poco lo tin un canasta basico mas amplio. Ta bon cu porfin esey ta bira realidad, pero tambe e ta mustra cu aparentemente tur cos cu nos ta haci na Aruba, a sucede dies aña prome na Corsou, tambe den e caso aki, unda cu nan tin un canasta hopi amplio pa hopi aña caba. Pero ban spera cu e debido control por keda realisa pronto.

Naturalmente e fenomeno di sector informal tin hopi mas aspecto cu esaki so, y ta envolve varios departamento. Un parti importante di e control lo ta pa servicio di impuesto, cu tambe a haya refuerso, segun e mesun resumen di e cantidad di personal cu cada departamento tin actualmente. Por cierto, nos por a mira tambe cu den e mesun resumen servicio di aduana ta aparece cu 15 cupo di trabao menos, y por ta cu nos lo tende grito proximamente cu tin falta di personal… Con ta bay regla esey nos no sa, pero en general, como gobierno bo no por combati tur malo di e mundo aki cu mas personal.

Nos ta custumbra cu semper cada hefe di cualkier departamento semper ta grita pa mas personal. Den esey nos no a mira tanto cambio ainda, pero esey por bira un topico importante pa e aplicacion di ‘innovacion’ den gobernacion. Si den gobernacion nos kier integra innovacion den nos manera di pensa y traha, anto e grito automatico pa mas personal mester cambia pa trece idea dilanti, con ta haci mas cu menos hende. Esaki no por sin inversion, den medio digitalisa cu nos mester pa haci esaki, pero sin lubida e cooperacion y coordinacion di trabao, cu no ta costa nada, djis bon boluntad.