Aruba ta cuminza sinti e promer consecuencianan di un mercado laboral hopi preta, loke en general no ta bon pa economia. Sonido di preocupacion ta cuminza di varios banda, manera e situacion na hospital ta mustra, den e relato den nos edicion di ayera. Camara di Comercio y otro gremio tambe ta mustra riba e tendencianan negativo den varios sector, pa no papia mes di e ola di migracion laboral, necesario pa cubri e demanda den sector turistico den proximo añanan. Debate apenas a inicia encuanto e ultimo problema menciona aki, pasobra e ta bay trece un cantidad di otro dilema cune, cu lo tuma un lugar mas prominente riba escenario politico, aunke ta nos impresion cu especialmente e fraccionnan apoyador di actual gobierno lo desea cu e debate no tuma lugar nunca.

En todo caso, falta di e personal adecua ta haci cu ta mas dificil pa un empresa ta productivo, pero tin un bentaha, temporal, pa cierto empleado: empresanan ta competi pa emplea trahador cu cierto habilidad o experiencia necesario y esey tin como consecuencia cu den hopi caso ta ofrece un persona mas salario pa e keda o tuma trabao cerca e empresa cu ta ofrece tal. O ta bay pa otro empleador cu ta ofrece mas ainda. Un empresario por haci su oferta mas atractivo tambe cu oferta di vivienda o ayudo pa logra haya uno, o cu transporte incluyendo hasta auto den cierto caso. Nos ta papiando aki di alternativa en general, no ta referi na ningun empresa local.

Pero mihor salario, pa un parti di e total di empleado, ya ta aumenta gasto di empresa cu ta tuma paso pa emplea hende cu nan mester. Esaki ta bolbe den e prijs cu mester pidi pa e producto o servicio cu e compania ta brinda. Cu conscuencia cu nivel di prijs ta sigui subi, tambe pa esnan cu no lo mira un mihor salario. E aumento di inflacion aki, genera localmente, ta bin acompaña e inflacion cu nos ta importando a traves di e productonan cu nos ta importa. Ya cu esey ta encera practicamente tur cos di come, bebe, bisti y lo demas, nos por anticipa cu e escasez laboral aki finalmente ta perhudica nos.

Pregunta: kico gobierno lo ta pensa di esaki? Esey ta depende di ken bo puntra. Un ministro encarga cu asunto economico lo bisa probablemente cu esaki ta un desaroyo desfaborable. Por ta cu e colega encarga cu finanzas no lo keda sin mustra riba e beneficio cu esaki ta trece pa caha di gobierno: mas salario, mas loonbelasting, mas prima social, etc. Tambe temporalmente e desaroyo aki ta causa un aumento di poder di compra, no cerca tur hende, solamente pa esnan cu efectivamente probecha di e ganga temporal aki.

Pero gobierno tin mas tarea y responsabilidad den e asunto aki. Por ehemplo, ta existi escasez den rangonan gubernamental tambe, unda pa hopi aña ta scucha e keho cu no por aumenta salario pa un grupo specifico di ambtenaar halto cu ta absolutamente necesario pa funcionamento debido di gobernacion. Nos por a nota cu un politico opositor corectamente ta menciona e articulo den LMA, cu ta ofrece e posibilidad pa duna un empleado publico, no hefe di departamento so, un adicion di 25% riba nan salario bruto. Esey ta un posibilidad pa paga e expertonan aki un poco mas? Si, y no. Si, no tin obstaculo legal pa haci esaki. No, pasobra tradicionalmente a usa articulo 25 di LMA pa esnan faboreci pa nepotismo den circulo di confianza di un ministro, y ta parce nos cu mayoria di nos politiconan lo no gusta mezcla e dos categorianan aki, cu mas tanto no tin tanto ‘overlap’… Fuera di e posibilidad aki nos no a mira nunca otro iniciativa pa yega na mihor pago di experto indispensable den servicio publico. Ta pesey cu nos lo sigui scucha e lamento gubernamental aki, tambe talvez pasobra e ta un tremendo pretexto pa keda sin cumpli cu e mehoracion y avance cu sigur Hulanda ta exigi di nos gobierno y pa cual nan mes tambe a firma, pero lagando semper e duda ta con serio nan ta tuma nan propio compromiso.

Escasez laboral, hunto cu e ola migratorio proximo, lo tin mas consecuencia pa pueblo y ta trata di consecuencia mas trascedental tambe, cu ta afecta ciudadano na diferente manera. Uno ta e problema di inflacion, manera trata caba, pero otro ta cu e mercado di vivienda ta bay conoce problema espectacular, unda disparidad di oferta y demanda ta bay crea situacion imposible pa local y migrante. Un bon momento pa puntra kico gobierno tin pensa di haci, no? E contesta cu nos ta mira ta cu e fundacion di utilidad publico FCCA ta bay inverti den un edificio propiedad di gobierno pa crea apartamento pa studiante… Un bunita iniciativa cu nos no ta bay critica, pero con ta para cu e tarea principal pa atende e creciente escasez di vivienda pa e grupo mayoritario di nos hende local, cu no por yega na un vivienda propio? Ta nan ta forma e gran mayoria cu den cada eleccion ta bay cumpli cu nan deber civico di vota, y a cambio mester soporta cu finalmente ta nan mester paga e cuenta aki, sin haya nada…

Pa hopi aña mayoria di nos politiconan a kere den e teoria cu, si no tin suficiente trahador, anto bo ta simplemente importa nan, toch? Awor nan mester atende e situacion cu ta surgiendo, unda no lo tin ganador, ni esun cu mas salario, temporalmente.