Ayera minister di Asuntonan di Adulto Mayor, Ursell Arends, a presenta e proyecto Pasadia pa asina “percura pa e grandinan keda hende” unda tin e meta pa habri varios pasadia rond Aruba manera esun cu lo habri awe di Cas Marie den bario di Macuarima na Santa Cruz.

For di lunanan atras ta conoci cu tin un lista di 150 persona den espera pa drenta SABA, na unda den algun caso, nan mester keda na hospital of na SABA mes sin cu tin mester manera minister Arends a señala ayera.

Minister Arends a señala cu den presupuesto 2024 a ser inclui un suma di 4.9 miyon florin cu ta pa inverti den asuntonan di adulto mayor den cual ta inclui e proyecto aki di Pasadia.

E meta ta pa habri varios Pasadia rond di Aruba pa cubri e lista di espera ey unda lo duna cuido den dia pa adultonan mayor vulnerabel, ta bay facilita adultonan mayor biba nan cas mas largo, ta bay alivia e peso di e cuido informal, ta traha segun enfoke social, ta haci actividadnan y ta bay sirbi cuminda cayente pa e clientenan cu lo ricibi.

E clientenan cu lo forma parti di e Pasadia ta bay ta diferente segun nan necesidad y nan posibilidadnan den cual varios partner ta forma parti como por ehemplo, Wit Gele Kruis, FCCA, SABA, Buurtzorg, Cas Marie, YMCA, Cruz Cora y Club Kibrahacha.

Den esaki, lo tin tres diferente variante di Pasadia, como por ehemplo un cu lo ta bay ser ubica na un luga nobo cu un concepto completo, Pasadia den colaboracion cu entidad existente y un Pasadia satelite, e cual ta bay ta un Pasadia unda ta bay educa tur esnan cu ta bay traha den e Pasadia pa haya kico e trabou aki ta encera y ademas, Pasadia satelite no lo ricibi fondonan di gobierno.

E Pasadianan di concepto completo ta bay habri na Oranjestad, FCCA, Cunucu Abou, FCCA, Paradera, Kibrahacha, Practijk di Dokter na San Nicolas. Pa loke ta trata Pasadia cu colaboracion ta bay habri na Cas Marie na Noord, Cas Marie Santa Cruz, SABA Oranjestad y San Nicolas. Pasadia Satelite ta bay habri na Cruz Cora di San Nicolas.

E idea ta pa e aña aki habri 7 y na comienso di 2025 otro 3 mas lo habri cu un total di 10 Pasadia ubica rond di e isla. Minister Arends a bisa tambe cu nan a recluta e ekipo di profesionalnan unda e inrichting ta tumando luga y nan a enfoca riba e parti di transporta pa garantisa e mobilidad pa tur adulto mayor por yega na e Pasadianan.

Elise Ras di Cas Marie a splica cu el a studia na Hulanda unda el a haya diferente diploma pa por traha den centronan di cuido, awor cu e ta back na Aruba e ta trahando den Cas Marie for di luna di maart unda el a enfatisa cu “Aruba ta un isla chikito pero cu hopi amor pa duna na nos grandinan, Cas Marie ta usa hopi nan creatividad pa haci esaki posibel, na Savaneta caba nos tabatin un green house unda nos grandinan por bay cuida e matanan y awor mañan (awe) ta e apertura oficial unda cu Cas Marie a haya un luga nobo na Mama Ties unda nos ta pone e focus riba kico e persona por ainda en bes di kico nan no por mas. Esey ta keda nos tema di combersacion cu nos grandinan y famianan y e cuidadonan cu ta haya dificultad pa motiva nan.”

Adicionalmente, Cas Marie ta haciendo un tremendo trabou pa yuda conscientisa comunidad riba e señalnan di Alzheimers. Ademas, e fundacion ta yuda ondersteun mantelzorgers pa asina por sa kico ta spera y con pa adapta na tur fase di e malesa.

Un persona cu tin Alzheimer no sa cu e tin’e, ni tampoco kier lubida. Nan por lubida detaye, pero nan no ta lubida sentimento. P’esey mester trata nos sernan keri cu cariño. Mas hasta si nan cuminsa lubida. “Nos lo sigui traha pa trece mas cuido y asistencia pa nos adultonan mayor, incluyendo esnan cu problema di demencia/Alzheimer.”

Mirando cu e cantidad di persona cu demencia ta creciendo rapidamente aki na Aruba, e fundacion a mira e necesidad pa amplia nan capacidad pa asina nan por cumpli cu e demanda.

E mandatario tambe a señala cu lo nan lo sigui traha pa amplia e ekipo di Cas Marie y lo traha cu FCCA y Kibrahacha pa cuminsa pa habri e Pasadianan na e luganan ey, na comienso di 2025 lo habri esun di Praktijk di Dokter na San Nicolas y e dos den SABA pa asina atende cu e lista di spera.

Pasadianan lo keda habri te mainta cu anochi pa adultonan mayor por pasa e dia completo, realisa diferente actividad dependiendo di cada concepto y e necesidad di e clientenan.

Riba e pregunta di cuanto cliente e pasadianan lo ricibi, minister Arends a contesta cu e ta varia, por ehemplo awor e pasadia Cas Marie Mama Ties na Santa Cruz, nan lo cuminsa ricibi 16 persona, “e ta depende di e facilidad y e cantidad di e persona cu nan lo por atende, pero nos ta calcula cu entre tur e 10 pasadia sigur nos yega na 250 adulto mayor of mas.”

Pa loke ta trata e costo, minister Arends a señala cu esey ta depende di cada un di e instancianan cu lo ofrece e servicio aki “pero pa esnan di e concepto completo, di aworaki pa januari no lo tin ni un costo, nos ta trahando riba esaki si y na januari esey lo bin na vigor cu por aplica pa esnan cu no por paga y esnan cu lo por paga, lo tin un costo mara na dje.”