Aruba ta bayendo bon. E cifranan economico di e promer parti di aña ta mustra en general crecemento en comparacion cu e mesun periodo di 2023. Esaki naturalmente tin consecuencia positivo tambe pa caha di gobierno. Aki no ta probecha solamente di e aumento den actividad economico, sino tambe di e aumento produci pa e alza den impuesto, especialmente riba benta (BBO/BAVP), cu awor na 2024 ta aparece cu tur su forza, cu na 2023 ainda tabata parcial. Nos ta mira e avance tambe den e cifranan di empleo di SVb, cu ta sirbi como sustituto pa e cifranan cu e departamento encarga cu labor no lo por produci ni den cien aña, tambe pasobra nan mes no ta contempla esaki como un tarea primordial, sin ningun aparente preocupacion di nan mandatario, cu tampoco nos ta tende papia nunca di e deficiencianan di e departamento, pero solamente di e tarea relaciona cu conseho laboral encuanto permiso pa trahador stranhero. En todo caso, nos por mira den 7 luna di e aña aki un registracion di alrededor di casi dos mil cupo di trabao, te 45.609 na inicio di augustus, ademas di un aumento di 142 empresa mas registra. Compara cu e mesun periodo di 2023 (jan – aug), por nota cu e crecemento di cantidad di empleo ta mas fuerte e aña aki; na 2023 tabatin un aumento di alrededor di 1.500 cupo di trabao den e periodo aki. Tur esaki ta indica un crecemento economico cu ainda no ta mustrando un tendencia di nivela, aunke na dado momento esey lo bira realidad. Nada straño den esey, ningun economia na mundo ta keda mustra crecemento pa eternidad, cerca nos mucho menos.

Concluyendo esey, kico lo sigui awor? E acostumbrado preocupacion pa e periodo di menos prosperidad cu lo sigui sin duda? E biaha aki nos ta enfoca mas riba e asuntonan cu no lo haya atencion nunca den un situacion di menos posibilidad financiero, pero cu awor si por bin dilanti, cu prioridad pa keda atendi. Den un reciente editorial nos a mustra caba riba e necesidadnan di nos infrastructura, cu pa loke ta cierto aspecto ta hayando atencion y financiamento, manera nos red di caretera. Loke ta keda un poco scondi ta e rehabilitacion di e dos casconan urbano cu nos pais conoce, cu pa basta tempo ta mustra mas señal di decadencia cu esfuerzo pa cambia e realidad aki. Bisando esaki nos ta naturalmente consciente di e hecho cu un rehabilitacion completo ta exigi un suma hopi grandi, cu ta capaz di guli tur e beneficionan extra cu gobernacion ta hayando den e era di bonanza aki, mientras e bonanza aki lo dura anto. Pues spera milagro di cualkier gobierno lo ta un ilusion, pero keda sinta sin haci nada ta e otro extremo cu tampoco ta satisface.

Aki nos preocupacion ta cuminza bin dilanti atrobe, pasobra nos no ta mira señal di parti di gobierno cu ta mustra cu ta atendiendo e asunto aki for di punto di vista di planificacion strategico. Esaki no ta djis un deseo di e elite chikito di profesional na nos isla cu por bisa cu nan tin algun experticio den planificacion socio-eonomico, pero ta pregunta serio cu gobernacion di un pais mester por sa contesta. Un di e preguntanan mas urgente den e caso aki ta encera e proximo aumento fuerte di nos poblacion; esaki principalmente bao di impulso di e proximo entrada masivo di trahador di exterior. Simple pregunta: unda nan ta bay biba? No ta dificil pa comprende cu no por tuma un gobierno na serio, cu tin como unico contesta: “Nos no sa; ta nan permiso nos ta regla, unda nan ta bay biba ta nan mes mester regla…”

Por ta cu den e caso aki hopi di nos ta rabia cu un contesta asina, pero no ta esey nos a tolera y acepta tur e añanan aki? Con nos ta desea di mira mas accion planifica awor, si tur e tempo ey e lema di semper tambe aparentemente tabata importa: “Sálvese quien pueda…” Y cu e consecuencia cu den e tres decadanan nos tras nos a mira accion gubernamental riba practicamente tur tereno, cu tabata guia pa nos elemento: urgencia y oportunismo. E dos elementonan aki a hiba nos na un agotamento rapido di e recursonan nacional pa loke ta tereno apto pa construccion di vivienda y negoshi. Na e momento aki ainda nos ta tende grito di hende cu ta exigi tereno pa traha cas, mientras e supuesto derecho sagrado riba erfpacht di e ciudadano a fayece basta tempo pasa caba, visible pa esun cu kier tuma nota di realidad.

Si den e situacion actual, cu un entrada planifica o desordena di miles di migrante, no ta atende e asunto di planificacion urbano, cu debido atencion pa e rehabilitacion di e casoconan urbano pa por absorbe mas tanto e proximo aumento poblacional y salba mas tanto posible loke a keda ainda di naturaleza, Aruba lo bira un desastre urbano, pero lo mira tambe desaroyo negativo di escasez di vivienda grandi, cu un explosion di prijs, cu ta afecta tanto mercado di propiedad como vivienda di huur, pa ciudadano local y stranhero pareu.

E ciudadano cu no por logra construi su propio cas mas, lo no por cumpra uno tampoco; esey parcialmente ta e caso caba cu tanto vivienda converti den negoshi, pasobra esey ta e manera mas eficaz pa yega na espacio comercial mas o menos pagable ainda. Gobierno mag gaba cu su prosperidad momentaneo, pero mester atende e problemanan di mañan tambe.