Durante un conferencia di prensa mas recien, ex-minister Otmar Oduber a contesta pregunta tocante e caso di ‘spookambtenaar’ recien, unda periodista H. Geerman a yega na un acuerdo cu Ministerio Publico despues di a keda considera como un ‘ambtenaar spirito.’

“Marisol [Lopez Tromp] tabata sa di e dos ‘spiritonan’ for di dia un cu el a sinta como minister supuestamente,” Oduber a bisa. “Pero ta te ora el a wordo baha como minister, el bay usa un wega pa purba perhudica Otmar Oduber.”

Manera Bon Dia Aruba a publica, e tema di ‘spookambtenaar’ a bira explosivo durante e reunion den Parlamento unda gobierno di e tempo ey, coalicion MEP-POR-RED a entrega mocion pa retira Lopez Tromp for di su posicion di minister na aña 2020. E tempo ey, el a ilustra casonan di corupcion y problema financiero cu el a topa tanto na Serlimar como DIP; contratonan pa trahador spirito, compania di parlamentario den Serlimar, proceduranan robez na DIP y un ‘gedoogbeleid’ pa permiti piscamento cu harpun y pa UTVnan drenta Parke Nacional Arikok.

E tema di ‘spookambtenaar’ a keda bin dilanti cu transcurso di tempo, te cu algun dia atras, Ministerio Publico a anuncia cu a cera un acuerdo di transaccion den e caso Flamingo cu e sospechoso Hans J.P. Geerman pa un suma di Afl. 125.280,13. Geerman ta wordo sospecha di a estafa Pais Aruba y di corupcion activo di minister di ruimtelijke ontwikkeling, infrastructura y medio ambiente (ROIM) durante e periodo di prome di april 2019 te 30 di maart 2021. Den e investigacion Geerman a wordo identifica como un asina yama spookambtenaar of ambtenaar spirito. Ministerio Publico ta opina cu e investigacion a mustra cu e minister a nombra Geerman como medewerker bedrijfsvoering, pero cu e no tabatin mester a haci ningun trabao en cambio y cu e no a haci ningun trabao tampoco. A cambio pa e sueldo cu el a cobra di Pais Aruba, e tabata si haci propaganda pa e minister na radio.

Durante un conferencia di prensa, Oduber a bisa: “Tur hende – pasobra e hendenan aki ta traha como presentador di noticia, of nan tin un marketing team, of nan por traha con cu nan kier. Te awe, as we speak, bao di e gobierno aki, bao di Evelyn Wever-Croes tin un cantidad di periodista, presentador y noticiero cu tin contract. El a sucede bao di Mike Eman. El a sucede bao Henny Eman. El a sucede bao Nel Oduber. Nada robes.”

Oduber a bisa cu e motibo cu no a duna Geerman retiro tabata pasobra e tabata haci su trabao, “y nos ta bay prob’e den corte.” “Si nan no a presenta despues, mi no sa. Den mi periodo, e hendenan a traha, mescos cu tur e nombernan cu mi a menciona a traha.”

El a indica cu Landsrecherche “kier dun’e un twist” unda cu a paga Geerman placa di gobierno pa haci propaganda politico pa Oduber. Pero segun Oduber, esaki no ta e caso. “Loke bo ta haci un acuerdo cu cada un di boso di prensa,” el a bisa, dirigiendo su mes na e periodistanan presente na e sala, “esnan cu mi a menciona cu ta riba payroll y esnan cu no ta riba payroll,” ta tuma contacto pa promove campañanan di informacion di gobierno, y gobierno ta paga pa e campañanan informativo pa esaki.

Loke ta destaca den e declaracionnan di Oduber ta con e ta expone e manera “normal” di traha di nos gobierno, unda ta pone prensa “riba payroll” pa promove cierto campañanan di gobierno. Riba su mes, paga pa campaña informativo no ta un problema. Pero manera Bon Dia Aruba a expone caba den nos edicion dia 30 di october ultimo, den nos articulo titula “Censura indirecto na Aruba: Asignacion di recursonan di gobierno”, e asignacion di recurso aki di parti di gobierno – den e caso aki, placa di gobierno – na cierto medio tin como consecuencia cu e medio of periodista en cuestion ta perde su autonomia y integridad pa motibo cu ta depende economicamente di gobierno. Esaki lo no ta e caso si gobierno tabata reparti igual na tur medio di comunicacion, pero manera ta conoci, cada gobierno ta “scoge su faboritonan” na ken ta asigna cierto proyecto.

Esaki ta conta pa contractnan di gobierno, sigur, pero tambe por ehemplo, pa loke ta medionan di comunicacion, acceso na informacion y hasta contribucionnan financiero; por ehemplo, na momento cu gobierno ta usa placa publico pa pone aviso den corant y website, pero algun si ta haya y otro no ta haya.

Nacionnan Uni ta considera esaki como “censura indirecto.”

Pa por realisa campañanan di informacion, Estado mester di espacio den medionan di comunicacion y e unico forma pa conta cu esaki ta door di paga. Loke ta considera importante den esaki ta si e fondo di estado ta comparable cu e fondonan disponible den sector priva pa espacio den medionan di comunicacion. Si e fondonan di Estado ta considerablemente mas, e medionan cu ta ricibi esaki por desaroya un grado di dependencia importante riba e recursonan estatal aki.

E problema di e dependencia economico di algun medio riba e compra di publicidad di banda di Estado ta empeora ora esaki ta combina cu un ausencia di regulacion cu ta limita e discrecionalidad di e funcionario cu por dicidi ken ta ricibi e pauta oficial.

E vulnerabilidad di un medio cu ta depende riba publicidad oficial pa continua su trabao ta conduci na un situacion di debilidad dilanti di e funcionario cu tin e poder practicamente pa strangula su economia, dunando lugar na un efecto hopi probable di silenciamento y auto-censura di e mesun medio cu tin miedo di perde e pauta oficial y di tur otro cu ta den e mesun situacion di dependencia y vulnerabilidad. Por pensa na Aruba di medionan cu tin miedo di critica gobierno pasobra ta menasa di no pone aviso mas cerca dicho medio ni tampoco responde na nan solicitud pa informacion oficial.