Ayera Aruba a experiencia e dia mas cayente di siman, cu temperaturanan halto surpasando temperaturanan di aña pasa. Meteo Aruba a emiti un aviso pa calor excesivo durante e proximo dos dia.

Ya ta conoci cu lunanan di augustus, september y october ta e lunanan di mas calor pa Aruba. Ayera temperaturanan a kibra record surpasando e temperatura di aña pasa den e mesun periodo, augustus.

Segun e Aruba Weather Center, cu ta forma parti di e Fundacion Accion Ambiental, a indica, e temperatura a yega 36°C y e heat index, cual ta con cayente e temperatura ta sinti, a surpasa e heat index di e mesun periodo den 2023 di 50°C, y a yega 52.3°C e dia di ayera.

Meteo Aruba a emiti un aviso pa calor excesivo pa e proximo dos dia den cual ta nan ta remarca cu e combinacion di temperatura halto y porcentahe halto di humedad, ademas di biento menos fuerte cu normal, por pone cu hende ta sinti malestar pa motibo di esaki.

Nan ta indica cu e temperaturanan maximo di e siguiente lunanan por varia di 34°C (93F) pa 36°C (97F). E porcentahe di humedad lo ta den 85% te 90% of mas y esaki lo contribui na un heat index di alrededor di 43°C (109F) te 46°C (115F) cada dia.

Meteo Aruba a agrega cu den e dianan aki mester tene cuenta cu e presencia di e ciclon tropical Ernesto cu ta cerca di parti Noordoost di Caribe locual lo haci cu e calor ta mas remarcabel. Esaki, nan a indica, ta mientras cu e ciclon ta aleha su mes di e area di Caribe

Durante anochi no ta bay tin mucho diferente pa loke ta e calor y humedad. E temperatura lo baha te na un minimo di solamente 28°C (82F) te 29°C (84F). Meteo Aruba ta enfatisa cu esaki por aumenta peliger pa personanan cu no por haya un luga adecua pa refresca nan curpa.

E grupo di ciudadanonan cu ta mas vulnerabel na e peliger y efectonan serio di exceso di calor ta muchanan chikito, adultonan mayor y personanan cu ta sufri di malesa di curason.

Meteo Aruba ta recomenda pa limita actividadnan fisico pafo di cas of pa oranan trempan di mainta, of ora solo baha, haci uso di airco of habri bentana pa laga aire circula.

Avisonan pa calor excesivo a wordo emiti recientemente na diferente parti di mundo. Organisacion Mundial di Salud (OMS) ta adverti cu exposicion di populacion na calor ta subiendo debi na cambio climatico. Globalmente, ta wordo observa cu eventonan di temperatura extremo ta aumentando den nan frecuencia, duracion y magnitud.

Aunke e efectonan di calor por wordo intensifica den ciudadnan, debi na e efecto di isla di calor urbano (urban heat island, UHI), e medio di bida y bienestar di comunidadnan no-urbano tambe por wordo severamente interumpi durante y despues di periodonan di clima abnormalmente calor.

OMS ta subraya cu e frecuencia y intensidad di calor extremo y olanan di calor lo sigui aumenta den siglo 21 debi na cambio climatico. Periodonan extendi di condicion di temperatura halto den dia y anochi ta crea stress acumulativo riba e curpa humano, aumentando e riesgo di malesa y morto pa exposicion na calor.

Ola di calor por afecta populacionnan grandi na un manera agudo pa periodonan cortico di tempo, cu frecuentemente ta activa un emergencia di salud publico y resulta den mortalidad excesivo y impactonan socioeconomico subsecuentemente, por ehempel perdida di capacidad di trabou y productividad di trabou.

E por causa tambe perdida di capacidad pa entrega di servicio di salud, ora cu falta di energia ta compaña ola di calor y afecta facilidadnan di salud, transport y infrastructura di awa

Ta importante pa ciudadanonan sa e diferencia entre cansancio pa calor (heat exhaustion) y insolacion (heat stroke). E sintomanan pa cansancio pa calor ta inclui dolor di cabes; mareo of cay flauw; sodamento pisa; cuero friu, blanco of sticky; nausea of sacamento; pulso lihe y zwak; debilidad of cramp di musculo; y sed excesivo.

E sintomanan di isolacion, cual ta un emergencia medico, ta inclui dolor di cabes; confusion of delirio; bay for di tino; no tin sodamento/ cuero ta seco; cuero cayente, cora; nausea of sacamento; curason ta bati lihe; temperatura den curpa riba 104F.

Den caso cu un persona ta sufri cansancio pa calor, por hidrata nan cu awa of sports drink y evita alcohol. Move na un lugar mas fresco cu airco. Drumi abao. Si ta consciente, bebe awa poco poco. Dal un baño friu of pone paña friu riba e curpa. Si e sacamento ta continua, busca atencion medico. Retira paña preta of capanan adicional di paña. Actua rapidamente, ya cu cansancio pa calor por conduci na insolacion.

Si ta sufri di insolacion, yama 911 inmediatamente ya cu ta trata di un emergencia medico. Move e persona na un lugar mas fresco. Usa paña friu pa reduci temperatura den e curpa. No duna likido.

Ta importante tambe pa no lubida riba e mascotanan, cu tambe por sufri efectonan grave door di calor. Algun tips esencial ta pa duna hopi awa fresco y limpi, crea un ambiente fresco, evita superficienan cayente, no laga mascota den auto, limita actividad pafo, usa tecnicanan di friamento, keda vigilante pa señalnan di problema, sobretodo pa sintomanan manera hala rosea excesivamente rapido, baba, curason ta bati lihe, no ta move, sacamento, of collapse. Si e mascota tin e sintomanan aki, busca atencion veterinario inmediato.