Fin di siman nos a keda confronta atrobe cu e menazanan grandi pa nos turismo y economia. Aeropuerto mester a cera completamente diabierna pasa, pasobra aeropuerto no tabatin airco. Miles di turista y otro biahante no por a sali di Aruba y consecuentemente tanto no por a drenta tampoco. Entre gasto extra y daño y perhuicio na interesado economico manera aerolinea, e daño financiero pa e compania cu ta maneha aeropuerto ta core den miyones. Esey no ta tur pasobra riba esey ta bin e daño di reputacion a traves di e comentarionan riba internet, di biahante cu a keda pega o no por a drenta pa inicia nan estadia, y di otro cu ta saca e conclusion cu talvez no ta asina bon idea pa pasa vacacion na Aruba.

Loke mas a sorprende nos tabata e ausencia di e voznan multiple cu semper ta presente pa critica cualkier accion o opinion cu ta menaza, supuestamente of no, nos turismo. De repente no tin ningun hende pa critica e compania cu obviamente a faya den su responsabilidad di percura pa e cos aki no mester a pasa nunca. Ta imposible no yega na e conclusion cu no tabatin e control rutinario necesario, no solamente pa e sistema di airco, sino pa tur aspecto di infrastructura cu por bira un problema pa operacion di e instalacionnan. Nos no a tende ainda kico ta e reaccion di e representante di Pais Aruba como accionista di e compania, cu naturalmente lo mester ta interesa den un splicacion di con esaki por a pasa y kico ta haci pa preveni algo similar den futuro. Y no bin cu e excusa barata cu e compania ta opera ‘na distancia’ di gobernacion y por lo tanto e mandatario concerni por hala atras y keda keto. No ta asina dificil pa comprende cu hustamente preveni e tipo di problema aki den operacion ta parti importante di planificacion a largo plazo, cu ta netamente responsabilidad di e propietario, Pais Aruba, nos tur hunto anto, y e representante di nos den Bestuurskantoor.

Pero, nos no por scapa tampoco di e obligacion di contempla e hecho cu nos ta experimentando varios problema di infrastructura, unda tur ta mustra un denominacion comun: falta di mantenimento. Y tur di nan tin efecto grandi riba turismo y economia en general. Nos a cuminza haya regularmente interupcion di coriente, cu ta un estorbo pa henter comunidad, pa comercio y industria y naturalmente pa turismo. Kico ta pasando? Masha simple: demanda di electricidad den e momentonan di calor grandi, ta exigi produccion di energia, no na e promedio normal, sino cerca di e maximo capacidad cu e planta tin. Y pakico esey ta asina? Pasobra no a planifica expansion di capacidad di produccion na tempo pa por a keda cana dilanti di e desaroyo di clima, unda henter mundo ta preparando pa tempo malo cu temperatura subiendo gradualmente, cu excepcion di Aruba unda nos gobernantenan ta biba aparentemente den e creencia cu nos como ‘happy island’ lo keda libera di tur malo cu por ta afecta otro pais… Y atrobe, kico nos ta tende di banda di esnan cu ta para dilanti pa critica tur ciudadano preocupa cu ta haci uso di nan derecho pa protesta?

Nos tin problema grandi cu e procesamento di awa sushi, cu te poco dia ey no tabata ni mustra un solucion. Awor mester bay warda ainda pa e compania nobo bin den operacion, pa bay busca placa pa inverti, pa finalmente cuminza, ki dia? Ademas, esaki no ta un problema specifico di turismo, e ta un asunto di nos comunidad. Pa refresca memoria, e plantanan di purificacion no a bin pa sirbi turismo, sino pasobra Aruba mester a cumpli cu tratado internacional cu ta prohibi benta awa sushi den lama… Nan mantenimento y expansion di nan capacidad no tin nada di haci cu turista na promer lugar, sino cu un gobierno cu ta consciente of no di nan responsabilidad di cumpli cu obligacion di tratado, pa nos mes bon…

Nos mester atende e problema di un naturaleza na peligro. Demasiado desaroyo di tour cu UTV y ATV ta un problema y ta di aprecia cu despues di tres aña di gobernacion porfin ta bin medida pa regula y limita e actividad aki. Sin embargo, esey no ta resolve e problema, pasobra si tin menos actividad den e sentido aki, lo inventa otro cos pa turista haci. Simplemente, ora bo tin por lo menos dos miyon turista riba e isla, entre ‘stay-over’ y crucero, bo no ta scapa di e realidad cu tin empresario cu ta gana nan pan cu brinda e bishitante diversion di algun manera, y esaki ta afecta bo teritorio di algun manera. Con mester anda cu esaki, pa esey ta paga ministro un salario, no pa organiza evento bunita so…

Otro parti di infrastructura den decadencia ta e estado di nos careteranan. Nos ta contento di tende cu finalmente gobierno tin 15 miyon florin pa dedica na mantenimento di red di caretera. Esey ta parce hopi pero e no ta. Como 20 aña pasa gobierno di e mesun partido grandi aki a institui un fondo pa caretera cu awe no ta existi mas, y cu tabata na mas o menos mesun nivel di inversion. Pa via di inflacion e suma aki awor ta representa hopi menos ademas, pero en todo caso ta mustra cu, teniendo eleccion den porta, gobierno ta consciente cu mester haci algo. Resumiendo, e conclusion ta cu gobierno ta fayando grandemente den un di su tareanan primordial: mantene infrastructura adecua…