Raad van Advies (RvA) ta e organo consultativo di Aruba y e consehero independiente maximo di Gobierno y Parlamento riba e tereno di legislacion y gobernacion. E tarea principal di RvA ta duna conseho tocante proyecto di ley y cu esaki e organo ta hunga un papel importante den trahamento di ley. Banda di esaki RvA ta autorisa pa duna conseho riba propio iniciativa tocante e asuntonan cu ta regarda su tereno di trabou.

Den luna di april di e aña aki RvA a publica nan rapport den cual nan ta trece dilanti informacion tocante e structura di e organisacion gubernamental. Durante e ultimo aña RvA a duna hopi recomendacion tocante diseño di Ordenansa di pais Aruba pa establece ministerionan of pa cambia nan, diseño di presupuesto di pais Aruba y diseño pa independisa servicionan gubernamental. Den e recomendacionnan aki hopi biaha RvA haci comentario repetitivo tocante e structura y desaroyo di gobierno.

Den e rapport aki, RvA ta indica cu nan a nota den nan recomendacion mas reciente pa e diseño di Ordenansa di e pais pa establece ministerionan na 2022, cu cada biaha cu un gobierno nobo ta tuma puesto, manera cu ta sucede cada cuater aña, ta haci un redistribucion di cartera. Areanan politico, y e servicio of compania cu ta relaciona cu nan, personanan publico y organisacion publico, fundacion di gobierno y NV’s di gobierno, incluyendo subcompanianan, ta move di un ministerio pa otro, cu algun excepcion, y ministerionan nobo ta wordo forma.

RvA ta remarca cu aunke nan ta compronde cu e desvio di enfasis y e cambio di curso ta inseparabel di e entrada di un gabinete nobo den gobierno, esaki a pone dudanan repetitivo tocante e practica aki y a enfatisa e riesgo cu e unidad, continuidad ni consistencia di politica no ta wordo garantisa.

E conseho ta sigui indica cu cambio climatico, transicion di energia, desaroyo demografico, manera e embehecimento di e populacion, reforma di cuido di salud, calidad den enseñansa y diversificacion di economia cu e meta pa reduci dependencia di turismo cu ta sigui aumenta, digitalisacion, seguridad di cibernetico, tension geopolitico y otro problema grandi social ta pone gran desafio pa e Pais. Desafio cu ta prolonga mas leu di un periodo di cuater aña y cu mester un bista claro y un plan di maneho integra.

Den e rapport e organo consultativo ta menciona tambe cu durante aña pasa hopi servicionan nobo a wordo forma y otro servicionan a wordo independisa. RvA a adverti den su recomendacion cu aki tambe tin e peliger di fragmentacion den e ehecucion di tareanan gubernamental y e recursonan necesario pa esaki. E crisis di COVID-19 a subraya e importancia di un gobierno chikito y efectivo, pero pa usa e recursonan limita disponibel na e manera mas eficiente y efectivo, mester tuma cierto decisionnan.

E vice-presidente di e Raad van Advies ta bisa: ‘No ta posibel haci tur cos y no ta posibel haci nan na mesun momento. Actua efectivamente ta implica haci escogencia y implementa nan consecuentemente.”

Den e recomendacion di RvA ta keda cla cu hopi biaha no ta cla riba kico ta basa e decision. E organo consultativo ta kere cu ta ora pa haci un inventarisacion nobo di e tareanan gubernamental y basa riba esaki (re)determina si e propio gobierno mester realisa e tarea of si delega un tarea ta duna un miho resultado. Den esaki mester tene cuenta cu mester garantisa interes publico, rindimento di cuenta social y politico, e grado di envolvimento cu e gobierno kier tin den e formacion di politica, corporate governance y structura di supervision solido.

Teniendo esaki na cuenta, e RvA a tuma e iniciativa pa emiti un recomendacion segun articulo 25, elemento A, Ordenansa di Raad van Advies. E recomendacion aki tin e caracter di informacion, cu e organo consultativo ta spera cu den e contexto di e eleccion binidero, por duna direccion den e formacion di pensamento tocante e structura di organisacion gubernamental.

Pa esaki, RvA ta splica, cu den e prome parti lo mira bek rapidamente riba e comentario cu e RvA a haci tocante e structura actual di e ministerionan y e expansion di e servicio cu ta cay bou di nan, otro autoridad nobo y otro entidad. E consecuencia di e fragmentacion di e ehecucion di tarea gubernamental, nan ta señala, lo wordo discuti en corto, como tambe e consecuencia pa e contenido y e alcance di e responsabilidad ministerial.

E organo lo presenta tambe un marco teoretico tocante e independisacion di servicionan gubernamental. Tocante esaki, lo evalua e situacion actual y e desaroyo den e periodo cu a pasa.

Nan ta sigui splica cu basa riba un resumen, nan lo presenta recomendacion, ademas di e agenda di implementacion di e Landspakket, riba esnan cu mester duna atencion pronto. Den e apendix di e recomendacion aki, lo presenta un prome paso pa un structura nobo di e ministerionan cu e organo consultivo ta kere cu lo promove e unidad y consistencia di politica.

Por ultimo, Raad van Advies ta indica cu nan ta spera cu e recomendacion aki lo por duna contribucion pa e restructuracion di un organisacion gubernamental transparente, cu e uso di e recursonan limita disponibel, por realisa su tarea den un manera eficiente y efectivo.