Den e edicion aki di nos articulo semanal tocante nos Papiamento nos ta dedica atencion na forma eroneo, y den cierto caso innecesario, di palabra cu no ta añadi nada na loke nos kier bisa. Cu esaki un frase ta bira mas largo y complica cu realmente mester, mientras cu e beyeza di Papiamento ta hustamente su structura directo y compacto, cu ta bay perdi asina. Manera semper, un frase asina como ehemplo: “A sali un recado di prensa tocante di algun asunto atendi durante di e tratamento di e presupuesto di e aña venidero.” Pakico e frase aki ta innecesariamente complica?

Nos ta duna e version mas simple y adecua: “A sali un recado di prensa tocante algun asunto atendi durante tratamento di presupuesto di aña venidero.” Aki nos por señala varios aspecto cu no ta contribui na un idioma conciso y cu suficiente claridad. Pa cuminza nos ta mira aki e uso innecesario di e palabra (pronombre) ‘di’ na varios momento unda no ta necesario. Esaki ta specialmente den uso combina cu palabra manera ‘durante’, pendiente, encuanto, tocante, irespecto. Tur e palabranan aki por ser usa sin mencion di e palabra ‘di’, cu den e casonan ey no ta añadi nada na informacion, sino cu e ta mas bien un custumber cu no tin splicacion. Sin embargo, den un cultura manera di nos unda casi nunca un persona ta mustra otro riba nan eror den nan forma di papia o skirbi, e erornan aki ta bira un forma acepta di formula, pero esey no ta haci nan corecto ainda.

Nos mester haci un excepcion aki pa e uso di ‘pendiente’, unda tin situacion cu ta requeri e uso di e palabra ‘di’ den combinacion cu ‘pendiente’. Atrobe, algun ehemplo: “E compania a haya aprobacion pa cuminza opera, pendiente su permiso pa e actividad aki.” Pero: Nos a keda pendiente di un decision di nan pa nos por sigui.” Otro caso ta e uso di e termino ‘irespecto’ unda tambe uso di ‘di’ no ta necesario: “A prohibi tur vehiculo di diesel, irespecto nan uso den transporte.”

Otro asunto cu nos por observa aki ta e uso innecesario di e palabra (articulo; lidwoord) ‘e’, cu no ta un eror di gramatica, segun nos, pero cu nos no ta usa asina den idioma papia, y den forma skirbi tampoco ta yuda. Loke mester tene na vista si ta cu den cierto caso mester usa e ‘e’ dilanti e sustantivo, y den otro caso no. Usando e mesun ehemplo di aki riba: “A sali un recado di prensa tocante di algun asunto atendi durante di e tratamento di e presupuesto di e aña venidero.”; nos por conclui cu e frase por cana bon y cu suficiente claridad, lagando afor algun ‘e’ no necesario: “A sali un recado di prensa tocante algun asunto atendi durante tratamento di presupuesto di aña venidero.”

Un eror cu nos ta topa hopi den publicidad ta cu ta usa ‘e’ como articulo combina cu un institucion, por ehemplo: “E gobierno di Corsou a protesta contra e medida di e gobierno di Reino.” Den e caso aki ta mas corecto, y mas bunita tambe, di skirbi: “Gobierno di Corsou a protesta contra e medida di gobierno di Reino.” Igualmente: “Departamento di Impuesto a anuncia e posibilidad di pago digital.”

A proposito, nos ta mira regularmente cu ta usa e palabra (pronombre) ‘contra’ combina cu ‘di’. Esaki tambe merece splicacion. Normalmente nos ta bisa ‘contra’ sin adicion di ‘di’. Anto nos ta bisa o skirbi: “Nos ta contra cambio di orario di scol.” Di unda e custumber ta bin di bisa ‘contra di’? Muy probablemente di Spaño, cu conoce e forma ‘en contra de’, banda di e uso simple di ‘contra’. Den hopi caso e variante mas compleho aki no ta ni necesario, ni corecto. Loke si nos sa tende ta e uso di e expresion completo “Mi ta en contra di e asunto aki”. Esey ta relaciona cu e custumber di antaño pa expresa algo completamente na Spaño pa duna enfasis na loke kier bisa.